بررسی رابطه بین ابعاد الگوهای ارتباطات خانواده/ استادان و جرأت ورزی در دانشجویان با واسطه گری تنظیم هیجان

مهارت جرأت­ورزی یا رفتار جرأت­ورزانه نقش مهمی در برقراری و حفظ ارتباطات و تعاملات بین فردی دارد. جرأت­ورزی در مفهوم به معنای توانایی دفاع از مواضع خود، دستیابی به اهداف و فائق آمدن بر دشواری ها، مصمم بودن در رفتار بدون آسیب رساندن به حقوق دیگران و کنترل تکانه های پرخاشگرایانه است. از همین رو شناسایی پیش آیندهای آن مورد توجه محققان بوده است. هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای تنظیم هیجان در رابطه الگوهای ارتباطات خانواده و استادان با جرأت­ورزی است. در این مدل الگوهای ارتباطی خانواده و استادان به عنوان متغیر برون­زاد، تنظیم هیجان به عنوان متغیر واسطه ای و جرأت­ورزی به عنوان متغیر درون­زاد در نظر گرفته شدند. در این مطالعه 317 دانشجوی دختر و پسر دوره کارشناسی سال تحصیلی 91-92 دانشگاه شیراز شرکت داشتند که به شیوۀ خوشه ای چند مرحله ای تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از چهار ابزار الگوهای ارتباطی خانواده، الگوهای ارتباطی استادان، مقیاس جرأت­ورزی سازگارانه و پرخاشگرانه و پرسش­نامه­ی تنظیم هیجان استفاده شد. برای تعیین پایایی پرسش­نامه­ها از روش آلفای کرونباخ و جهت احراز روایی مقیاس­ها از روش تحلیل عوامل استفاده شد. شواهد مؤید پایایی و روایی مطلوب مقیاس­ها بود. به منظور بررسی مدل پژوهش، از تحلیل مسیر استفاده شد. به طور کلی نتایج حاکی از آن بود که جهت گیری گفت­وشنود و هم­نوایی به منزله ابعاد الگوهای ارتباطات خانواده به صورت مستقیم قدرت پیش بینی جرأت­ورزی ­را دارند. همچنین جهت­گیری گفت­­وشنود خانواده و هم­نوایی استادان به ترتیب پیش بینی کننده ی مستقیم راهبردهای بازارزیابی شناختی و سرکوب ابرازی تنظیم هیجان هستند. علاوه بر این، راهبرد بازارزیابی شناختی تنظیم­ هیجان رابطه­ی میان جهت­گیری گفت­وشنود خانواده و جرأت­ورزی سازگارانه را واسطه­گری می­کند. بنابراین، هر چه افراد فضای ارتباطی خانواده را بر مبنای جهت­گیری گفت­وشنود بیشتر ادراک کنند به میزان بیشتری می­توانند از راهبرد بازارزیابی شناختی تنظیم هیجان استفاده کنند و به تناسب آن رفتار جرأت­ورزی سازگارانه افزایش می­یابد.